Zıpkınla Balık Avında kullanılacak olan paletler Dalış keyfinin en önemli parçalarından biridir. Doğru seçim öncelikle doğru dalış arkasından doğru avcılığı beraberinde getirecektir.

Dalış Paleti Nedir ?

Paletler, sudayken hareket etmemiz için gerekli itiş kuvvetini bize sağlayan malzemelerdir. Bu nedenle palet seçimi çok önemli bir konudur. Kullanım alanı ve yapıldıkları malzeme çeşitleri bakımından farklı boy ve türlerde paletler bulunmaktadır. Serbest dalış ve zıpkınla balık avı yaparken sürekli olarak bacak kaslarımızı kullanmak durumunda olduğumuz için, palet seçimini amacına uygun yapmadığımız takdirde bu spor bizim için tam bir eziyete dönüşebilir.

Konumuz serbest dalış ve zıpkınla balık avı olduğuna göre scuba (tüplü dalış) ya da sadece yüzme amaçlı kullanılan palet çeşitlerini atlayarak direkt bizi ilgilendiren palet türlerine göz atalım.

Palet Çeşitleri Nelerdir? 

Yukarıdaki resimde zıpkın avında kullanılan bir paletin parçalarını görmektesiniz. Paletler, Ayaklık ve Pala olmak üzere iki parçadan oluşmaktadır.  Palası değişebilen ya da değişemeyen olarak iki tür palet bulunmaktadır.

Palası Değişebilen Paletler

Bu tip paletlerde ayaklık ve pala kısımları birbirinden ayrılabilir. İlerleyen zamanlarda palalarda kırılma ya da çatlak meydana gelirse, yeni paletler almak yerine sadece değişmesi gereken palayı değiştirerek fazla masraf etmekten kurtulabilirsiniz. Aynı şey ayaklıklar için de geçerli. Palası değişmeyen paletlere göre fiyat olarak biraz pahalıdır.

Palası Değişmeyen Paletler

Bu paletler piyasada en çok bulunan ve fiyat olarak uygun paletlerdir. Pala ya da ayaklık kısımları birbirinden ayrılmadıkları için, palalarında çatlak yada kırık oluşması durumunda yeni palet almak zorunda kalırsınız. Ayrıca tecrübe kazandıkça derinlik miktarı ve av stilinize uygun palalar alıp, plastik palalarla değiştirmek isteyebilirsiniz ancak palaları sabit olan bu paletler buna izin vermez. Bu sebeplerle palası değişmeyen paletleri tavsiye etmiyoruz.

Termoplastik Palalı Paletler

Pala kısımları termoplastik(Poli Etilen) malzemeden imal edilmiş paletlerdir; başlangıç aşamasında hor kullanıma müsait, meraya kıyıdan girenler, taşa kayaya basanlar için uygun paletlerdir. Fiyat olarak uygun, çeşidi bol olmalarının yanı sıra kara kıyı avlarda, 0-10 metre derinlikler için rahatlıkla kullanılabilirler. Bu tür palalar genelikle başlangıç aşaması için en uygun Paletlerdir.

Kompozit Palalı Palet

Termoplastik palalı paletlere göre biraz daha pahalı ancak iniş ve çıkışlarda daha performanslı paletlerdir. Mekanik Dayanım açısından Termoplastik palalı Paletlerden daha iyi ancak Karbon palalı paletlerden daha dayanıksız paletlerdir. Bütçe açısından orta segment paletlerdir. Kıyı dalışı yapanlar için daha çok tavsiye edilir zira ilk suya girişte taşlık bir alanda karbon taş üstüne basılacak alanda kırılabileceği için daha çok tercih edilir.

Karbon Palalı Paletler

Karbon malzemeden imal edilen paletlerdir, derin dalış performansı en iyi palet türüdür. Fiyat olarak en pahalı paletler karbon paletlerdir. Diğer türdeki paletlere göre daha hafif olduklarından ayak yormazlar. Hassas bir malzemeden yapıldığı için kıyıdan meraya girenler, taşa kayaya basanlar ve derin dalış yapmayanlar için bu tür paletler önerilmez. Fakat tekne veya bot yardımı ile açıklara gitme imkanınız varsa, 15 metre ve üzeri derinliklere iniyorsanız karbon palalı paletler ilk tercihiniz olmalıdır. Başlangıç aşamasındakiler için önerilmemektedir. Benim maddi durumum yerinde ve bu sporu konforlu bir şekilde yapmak isterim diyenler tabi ki alıp kullanabilirler.

BAŞLANGIÇ AŞAMASINDA HANGİ PALETİ TERCİH ETMELİYİZ ?

Resimlere dikkat ettiyseniz Serbest Dalış için hep uzun palalı paletler in tercih edilirler. Çünkü Serbest Dalış sureti ile yapılan Zıpkınla balık avında  Paletin seçimi Yüzmede kullanılacak olan paletlerden daha önemlidir.Serbest dalış ve zıpkınla balık avı yapanlar palet seçimi olarak hep uzun palalı paletleri tercih ederler. Bunun sebebi az efor sarf ederek hızlı bir şeklide dibe inip çıkmak bu sayede dip süresini arttırmaktır. Uzun pala yüzerken kontrol etmesi zor, ayağı çabuk yoran bir pala türü olsa da dibe inip çıkarken hız ve itiş kuvveti olarak bize fayda sağlarlar.

Zıpkınla balık avına yeni başlayan biri genelde kara kıyı ve çok derin olmayan sularda avlanacaktır. İlk başlarda rahatlık arıyorsanız orta uzunluğa sahip palaları olan bir palet tercih edebilirsiniz. Bu tür bir palet 0-10 metrede sizi idare edecektir. Ayrıca uzun yüzüşler sırasında sizi yormayacaktır.

Dalış tecrübesinin artması ile palet tercihleri de değişecektir. Tecrübe artışı ile birlikte dalış derinliği de artmaya başlayacaktır. Bu sebeple uzun pala palete geçmek isteyeceksiniz. Fazla masraf etmek istemiyorum derseniz uzun pala, ayaklığı hafif ve rahat termoplastik bir palet tercih edin.

Paletlerde Beden Seçimi

Palet ayaklık numaraları markalarına göre çift veya tek sayılar olmak üzere ikiye ayrılır. Ör : 40-42 yada 41-43 gibi. Kişinin ayak numarası ve kullanılacak çorabın kalınlığı palet seçimi için çok önemlidir. Termoplastik Paletlerin bir kısmı dışında kullanılan paletler genellikle Çorap ile kullanılır ve çorap et kalınlığı hesaba katılarak palet seçilmelidir.

En genel çorap kalınlığının 3mm olduğu dikkate alındığında doğru palet seçimi için paleti alırken bu çorabı giyerek bir paleti ayağınızda denemeniz şiddetle tavsiye edilir.

İlerde daha değişik dalış durumları için de kullanacağınız çoraba bağlı olarak uygun paleti deneyerek seçmek en doğrusu olacaktır.

Palet denemeden alınmaz!

Marka ve model çeşitlerine göre paletlerin ayaklıkları farklılık gösterir. Alacağınız paleti belirledikten sonra kullanılacak çorapla birlikte herhangi bir mağazaya gidilerek paletin denenmesi gerekir. Paletin tekini çorapla giydikten sonra ayağınızı havaya kaldırıp yukarı aşağıya doğru sallayın. Palet çorapla giyildiğinde tatlı sıkı bir kıvamda olmalıdır. Palet ayağınıza tam oturmalı, sanki ayağınızın devamıymış gibi olmalıdır. Ayağınızı çok sıkan bir palet yüzerken kan akışını yavaşlatır ve ayağınıza kramp girmesine neden olabilir. Çok bol bir palet ise ayaktan kolaylıkla çıkar ve size rahat vermez. Bu yöntemle kolay bir şekilde palet seçimi yapabilirsiniz.

Pala Sertliğinin Önemi

Pala sertliği iki bakımdan önemlidir. Birincisi Dalgıcın kilosu sebebi ile iteceği kütle diğeri ise Bacak kasları bakımından ayağı yorup yormayacağıdır.
Sertlik için S,M,H gibi harfler kullanılmakta olup S:Soft(Yumuşak), M:Medyum(Orta) ve H:Hard(Sert) anlamına gelmektedir.

Eğer orta seviyede bir kütleye(70-75kg) sahipseniz Medyum sertlik bir palalı palet doğru tercih olacaktır. Ancak kütleniz arttıkça paletin sertliğinin artması gerekir. Ancak bacak kasları zayıf ise ilk etapta tekrar medyum palalı bir paleti seçmelisiniz. Kütlesi fazla olan kişinin sert bir palaya geçmesi için bacak kaslarını kuvvetlendirmesi gerekir. Aksi takdirde sert pala dalgıcın bacaklarını kısa süre içinde yoracak ve kramp gibi durumlara yol açacaktır.